POChP, czyli Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc, to jedna z najczęstszych przyczyn umieralności. Szacuje się, że choruje około 380 milionów ludzi, z czego tylko w Polsce około 2 milionów. Rozpoczęcie leczenia na wczesnym etapie rozwoju choroby daje duże szanse na zachowanie relatywnie dobrego komfortu życia. Ważne jest przy tym, aby diagnostyce POChP poddać się już po odnotowaniu pierwszych niepokojących objawów.
Co to jest POChP?
Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc to choroba wywołana stanem zapalnym w drogach oddechowych. Powoduje ją długotrwała ekspozycja na szkodliwe czynniki środowiskowe, w tym m.in. pyły, gazy oraz dym tytoniowy.
Rozwijająca się choroba może dawać coraz bardziej uciążliwe objawy, powodując trudności z oddychaniem i tym samym prowadząc do niedotlenienia organizmu oraz rzutując na wszystkie kluczowe funkcje życiowe, włącznie z układem sercowo-naczyniowym.
Więcej o tym, czym jest POChP, przeczytasz na stronie internetowej oddychajmy.pl.
Kto najczęściej choruje na POChP?
Podstawowym czynnikiem ryzyka choroby jest palenie wyrobów tytoniowych. Dotyczy to również osób, które rzuciły nałóg oraz biernych palaczy. Warto natomiast wiedzieć, że rośnie liczba zdiagnozowanych przypadków POChP wśród osób, które nie palą i nigdy nie paliły tytoniu.
Coraz istotniejszym czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na POChP jest zanieczyszczenie powietrza. Toksyny i pyły zawieszone tworzące zjawisko smogu mogą uszkadzać drogi oddechowe i wywoływać stan zapalny, który jest bezpośrednią przyczyną Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc.
Dużą grupę ryzyka POChP tworzą także osoby, które są narażone na wdychanie pyłów i oparów chemicznych w swoim środowisku pracy. Można tutaj wymienić przede wszystkim górników, hutników, metalurgów, operatorów maszyn budowlanych, pracowników fizycznych, mechaników samochodowych, sprzątaczki, fryzjerki czy kosmetyczki.
Te objawy powinny zaniepokoić
Wczesna diagnostyka POChP jest o tyle utrudniona, że choroba może się przez długi czas rozwijać zupełnie bezobjawowo lub dając tylko skąpe, nieswoiste objawy. Stąd ważne jest, aby osoby z wymienionych grup ryzyka, które mają powyżej 40 lat, zwracały baczną uwagę na wszelkie nietypowe reakcje organizmu.
Do podstawowych objawów Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc zaliczamy:
- Przewlekły kaszel, który utrzymuje się przez dłuższy czas, nie ma charakteru napadowego, nasila się pod wpływem czynników drażniących (kurz, dym tytoniowy, pył, środki w aerozolu) i nie można go jednoznacznie przypisać np. do infekcji dróg oddechowych;
- Duszność, zarówno wysiłkowa, jak i pojawiająca się w fazie spoczynkowej;
- Odkrztuszanie plwociny, czyli gęstej wydzieliny z płuc, czasami o ropnym charakterze. Szczególnie niepokojące jest pojawienie się śladów krwi w odkrztuszanej plwocinie, co powinno skłonić do natychmiastowego skonsultowania się z lekarzem;
- Obniżona tolerancja wysiłku, męczliwość, wolna regeneracja, wyraźne pogorszenie kondycji, awersja do uprawiania sportu;
Każda osoba po 40. roku życia, która znajduje się w grupie ryzyka POChP i zauważa u siebie jeden z tych objawów, powinna skonsultować się z lekarzem POZ. Lekarz przeprowadzi podstawowe badanie osłuchowe, zbierze wywiad i podejmie decyzję o ewentualnym skierowaniu pacjenta do poradni pulmonologicznej – to tam będzie kontynuowana diagnostyka POChP.
Badanie spirometryczne
Najważniejszym badaniem stosowanym w diagnostyce POChP jest spirometria. Polega m.in. na wdmuchiwaniu całego powietrza zgromadzonego w płucach do aparatu spirometrycznego za pośrednictwem ustnika. Badanie jest bezbolesne, natomiast może być wymagające kondycyjnie, stąd nad jego poprawnym przebiegiem przez cały czas czuwa personel medyczny.
Spirometria ma na celu m.in. określenie wskaźnika FEV1 (objętości powietrza wydmuchanego w pierwszej sekundzie nasilonego wydechu) oraz m.in. wskaźnika FVC (natężonej pojemności życiowej płuc). Pozwala stwierdzić m.in. obecność utrwalonego zwężenia oskrzeli, co jest jednym z parametrów mogących świadczyć o Przewlekłej Obturacyjnej Chorobie Płuc.
W diagnostyce POChP wykorzystuje się także szereg innych badań
POChP to choroba, która rzutuje na funkcjonowanie całego organizmu, dlatego można ją zdiagnozować również w oparciu o inne specjalistyczne badania, w tym:
- RTG klatki piersiowej,
- echo serca,
- EKG,
- badanie czynnościowe układu oddechowego (pletyzmografia),
- gazometrię z pulsoksymetrią,
- ergospirometrię (tzw. próbę wysiłkową).
W przypadku zdiagnozowania POChP pacjentowi zostanie zaproponowane odpowiednie leczenie. Terapia ma na celu złagodzenie objawów choroby i danie pacjentowi szansy na mniejsze ryzyko inwalidztwa. POChP nie można natomiast wyleczyć, ponieważ choroba prowadzi do nieodwracalnych zmian w drogach oddechowych.